Cytrynian cynku
- wykazuje działanie przeciwzapalne
- wpływa na prawidłową produkcję enzymów oraz hormonów
- wspiera układ odpornościowy
Cytrynian cynku
Cynk jest jednym z 24-ech mikroelementów niezbędnych do życia. Jest ważnym minerałem zaangażowanym w regulowanie wielu hormonów i enzymów w organizmie. Żródłem jego występowania jest mięso, jaja, produkty roślinne a w szczególności ostrygi. Cynk jest wydalany przez pot, co powoduje, że suplementacja jego jest szczególnie ważna w przypadku osób aktywnych oraz sportowców.
Cytrynian cynku jest wysokoprzyswajalną formą cynku w postaci soli organicznej, powstałej na drodze zobojętnienia kwasu cytrynowego wysokiej jakości cynkiem, a następnie wytrącania i dehydratacji. Zawartość cynku w takiej formie wynosi 34% co w przybliżeniu równa się 50 mg jonom cynku na każde 146 mg soli.
SUPLEMENT DIETY
Cytrynian cynku właściwości
Neurogeneza
Czynnik wzrostu BDNF jest białkiem znajdującym się zarówno w surowicy jak i w mózgu, który odpowiada za regulowanie wzrostu i plastyczności neuronów (jego stężenie w surowicy jak prawdopodobnie jego odzwierciedleniem stężenia w mózgu). Cynk jest silnie powiązany z BDNF, gdyż jego niedobory wydają się zmniejszać zdolność BDNF do aktywacji receptorów. Ponadto cynk moze tworzyć kompleks z białkiem BDNF oraz pomaga przekształcić nieaktywną formę BDNF (tzw. pro-BDNF) w aktywny BDNF.
Uważa się, że efekt poprawiający nastrój cynku zależny jest od wzrostu BDNF, który to odnotowano w surowicy chorych na depresję przyjmujących 30 mg tego minerału w ciągu 12 tygodni w porównaniu do placebo.
Wpływ na układ odpornościowy
Cynk odgrywa zasadniczą rolę w normalnym rozwoju i funkcjonowaniu komórek odpornościowych. Nawet jego łagodne niedobory moga pogarszać ich działanie oraz zwiększać ryzyko infekcji bakteryjnej, wirusowej oraz pasożytniczej. W stanach klinicznych z niedoborem odpornosci (choroba sierpowata, zakażenie HIV, zespół Downa oraz u osób w podeszłym wieku) suplementacja cynkiem może przywrócić aktywność limfocytów i zwiększyć oporność na infekcje.
Badania nad pacjentami z HIV z niskim poziomem cynku we krwi wykazują, że suplementacja cynkiem wiąże się ze zmniejszeniem częstotliwości infekcji oraz mniejszym ryzykiem niewydolnosci immunologicznej.
Osoby z genetycznym schorzeniem acrodermatitis enteropathica zaburzającym wchłanianie cynku są podatni w dużym stopniu na infekcje. Uzupełnianie niedoborów cynku w dawkach terapeutycznych umozliwia całkowite wyzdrowienie.
Należy jednak pamiętać, że nadmierne przyjmowanie cynku może wpłynąć negatywnie na odporność. W jednym z badań u młodych mężczyzn wykazano, że wysokie dawki powodowały obniżenie funkcji immunologicznych, w tym aktywację limfocytów i fagocytozę neutrofili.
Działanie antyoksydacyjne
Badanie u osób w podeszłym wieku wykazało, że suplementacja cynkiem była w stanie zmniejszym poziom nadtlenków tłuszczy we krwi.
W innym badaniu na myszach cynk chroinł przed stresem oksydacyjnym wywołanym promieniowaniem.
W badaniu u meżczyzn z astenospermią (słaba ruchliwośc plemników) cynk pomógł przywrócić liczbę zmiataczy rodników nadtlenkowych w plemnikach do normalnego poziomu.
Dodatkowo cynk pomaga chronić komórki skóry przed stresem oksydacyjnym i toksynami bakterii.
Działanie przeciwzapalne
Cynk hamuje produkcję wielu cytokin zapalnych (hamując NF-kB).
Badania u osób w podeszłym wieku (często z niedoborem cynku) wskazują, że cynk powoduje obniżenie cytokin i innych markerów zapalnych.
W badaniu na starszyc myszach suplementacja cynkiem powodowała zmniejszenie liczby markerów zapalnych związanych z wiekiem.
Cytrynian cynku przyswajalność
Wchłanialność cynku jest utrudniona przez obecność innych minerałów, tj. wapnia, magnezu i żelaza, gdyż wszystkie one korzystają z tego samego transportera. W przypadku gdy jego granica absorpcji, która wynosi 800 mg zostanie przekroczona, współczynniki absorpcji poszczególnych składników spadną.
Transport w serum
U zdrowych mężczyzn stężenie cynku w osoczu wzrasta już po 5 dniach suplementacji niezależnie od stanu wyjściowego. Dawki rzędu 10mg oraz 20 mg elementarnego cynku z takim samym rezultatem podwyższały jego poziom w osoczu i ulegały normalizacji po dwóch tygodniach od rozpoczęcia przyjmowania.
Znaczenie biologiczne
Cynk stanowi grupę prostetyczną dla kilku enzymów zwanych metaloproteinami, którym jednym z nich jest superoksydaza dyzmutazy - endogenny antyoksydant posiadający w swojej budowie oprócz cyku również miedź. Pełni on również ważną rolę w regulacji układu immunologicznego oraz jest kofaktorem ponad 300 enzymów zaangazowanych w ekspresję genów, proliferację komórek i przekazywanie sygnału a jego niedobory prowadzą do zmniejszenia ich aktywności.
Skutki niedoboru
Z niedoborem cynku związanych jest szereg zaburzeń i dolegliwości. Jego deficyty związane są opóźnieniem wzrostu u młodzieży oraz hipogonadyzmem u dorosłych mężczyzn, jak również z ogólnymi zaburzeniami psychicznymi oraz skórnymi. Jak już zostało wspomniane wczesniej, cynk jest wydalany z potem dlatego podejrzewa się, że jest on jedną z przyczyn spadku testosteronu po wzmożonym wysiłku fizycznym. Dodatkowo badnia wskazują, że chorzy na cukrzyce są w bardziej podatni na deficyty cynku w porównaniu do osób zdrowych.
Składniki
Cytrynian cynku. Bez dodatków i wypełniaczy.
Dawkowanie
Sugerowana dzienna porcja do spożycia: 1 miarka dziennie.
1 płaska miarka (0,05ml) odpowiada 40mg produktu (13,7mg elementarnego cynku).
Zawartość w dziennej porcji (1 miarka): 40mg cytrynianu cynku.
Nie należy przekraczać sugerowanej dziennej porcji do spożycia.
Suplementy diety nie zastąpią zróżnicowanej diety i zdrowego trybu życia.
Przeciwwskazania
Nie należy stosować u osób uczulonych na którykolwiek ze składników preparatu. Nie stosować podczas ciąży i laktacji.
Sposób przechowywania
Przechowywać w zamkniętym opakowaniu w temperaturze pokojowej, w miejscu niedostępnym dla małych dzieci.
Bezpieczeństwo
Zostało potwierdzone, że wysokie dawki cynku rzędu 100 mg dziennie w krótkich okresach (2-4 miesiące) są bezpieczne. Jednakże mając na uwadze fakt, że jest to wartośc sporo wyższa od tolerowanej górnej granicy (TUL) wynoszącej 40 mg, długotrwałe dawkowanie w takim zakresie nie jest wskazane.
Literatura cytowana
1. Guéguen M, et al. Shellfish and residual chemical contaminants: hazards, monitoring, and health risk assessment along French coasts. Rev Environ Contam Toxicol. (2011)
2. Maret W, Sandstead HH. Zinc requirements and the risks and benefits of zinc supplementation. J Trace Elem Med Biol. (2006)
3. Brown KH, Hambidge KM, Ranum P; Zinc Fortification Working Group. Zinc fortification of cereal flours: current recommendations and research needs. Food Nutr Bull. (2010)
4. Prasad AS. Zinc: an overview. Nutrition. (1995)
5. Vallee BL, Falchuk KH. The biochemical basis of zinc physiology. Physiol Rev. (1993)
6. Haase H, Rink L. Functional significance of zinc-related signaling pathways in immune cells. Annu Rev Nutr. (2009)
7. Anzellotti AI, Farrell NP. Zinc metalloproteins as medicinal targets. Chem Soc Rev. (2008)
8. Vallee BL, Auld DS. Zinc metallochemistry in biochemistry. EXS. (1995)
9. Abreu IA, Cabelli DE. Superoxide dismutases-a review of the metal-associated mechanistic variations. Biochim Biophys Acta. (2010)
10. Prasad AS. Zinc in human health: effect of zinc on immune cells. Mol Med. (2008)
11. Prasad AS. Clinical, immunological, anti-inflammatory and antioxidant roles of zinc. Exp Gerontol. (2008)
12. Prasad AS. Clinical manifestations of zinc deficiency. Annu Rev Nutr. (1985)
13. Prasad AS. Zinc deficiency in human subjects. Prog Clin Biol Res. (1983)
14. Lukaski HC. Magnesium, zinc, and chromium nutriture and physical activity. Am J Clin Nutr. (2000)
15. Campbell WW, Anderson RA. Effects of aerobic exercise and training on the trace minerals chromium, zinc and copper. Sports Med. (1987)
16. Galbo H, et al. Thyroid and testicular hormone responses to graded and prolonged exercise in man. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. (1977)
17. Hackney AC, et al. Comparison of the hormonal responses to exhaustive incremental exercise in adolescent and young adult males. Arq Bras Endocrinol Metabol. (2011)
18. Klein AB1, et al. Blood BDNF concentrations reflect brain-tissue BDNF levels across species. Int J Neuropsychopharmacol. (2011)
19. Leal G1, Comprido D, Duarte CB. BDNF-induced local protein synthesis and synaptic plasticity. Neuropharmacology. (2014)
20. Adlam J1, Zaman R. The role of BDNF and memory in major depressive disorder. Psychiatr Danub. (2013)
21. Xu H1, et al. Lactational zinc deficiency-induced hippocampal neuronal apoptosis by a BDNF-independent TrkB signaling pathway. Hippocampus. (2011)
22. Solati Z, et al. Zinc monotherapy increases serum brain-derived neurotrophic factor (BDNF) levels and decreases depressive symptoms in overweight or obese subjects: A double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Nutr Neurosci. (2014)
23. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2200472
24. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2200472
25. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9701160
26. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4120804/
27. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6471270
28. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9049568
29. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4466114/
30. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26780395
31. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12358835
32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9043099
33. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21035309
34. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11772509
35. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2869512/#bib10